هامپی شهری از معابد تاریخی

معبد تاریخی هامپی

هامپی یکی از تحیر انگیزترین جذب های دیدنی هندوستان میباشد که در ایالت کارناتاکا در جنوب هند قرار دارد. این شهر با قدمتی چندین هزار ساله دارای سریال ای از معابد و بناهای یادبود میباشد که در لیست میراث فرهنگی یونسکو به ثبت رسیده میباشد.

” هامپی” نمادی از توانایی انسان در آفرینش شگفتی

هامپی در ایالت کارناتاکا در جنوب هند قرار دارد. این معبد روزگاری قلب امپراتوری «ویجایاناگارا» (Vijayanagara) در قرون ۱۴ تا ۱۶ میلادی بود. معبد «هامپی» (Hampi ) سال ۱۹۸۶ در لیست میراث فرهنگی یونسکو قرار گرفت. یکی از معابد مورد توجه هندی ها، « هامپی» سالانه بیش از نیم میلیون نفر بازدید کننده و زائر دارد.

سنگ‌، سنگ‌، سنگ‌ و باز هم سنگ‌. این چیزی میباشد که هنگام شنیدن نام «هامپی» (Hampi) در ذهن تداعی می‌شود! اما این سنگ‌ها معنا و مفهومی دارند. برخی از آن‌ها ویران شده‌اند و به قرون‌ وسطی باز می‌گردند. برخی از آن‌ها تپه‌های چشمگیر سنگی را ایجاد کرده‌اند، برخی برای حکاکی و برخی دیگر برای ساخت معابد استفاده می‌شوند. اطراف شهر را تخته سنگ های بزرگ احاطه کرده میباشد که بالا رفتن از آنها آسان میباشد.

هامپی “Hampi” شهریست در ایالت کارناتاکای هند که در قرن 14 پایتخت پرزرق و برق امپراطوری آن دوران – ویجایاناگارا – بود. که در سال ۱۵۶۵ توسط مسلمانان پیروزی و نابود شد. از آن دوران تا به حال هامپی در همان حال و احوال ویرانی به جای مانده ‌میباشد و هیچ‌گونه بازسازی روی آن انجام نشده میباشد،

برخی معتقدند هامپی دومین شهر بزرگ جهان در آن دوران بوده میباشد. شهری که در آن معابد، قلعه ها و بناهای مجلل و چشمگیری وجود داشت که بسیاری از آنها با تمرکزفکر و لطافت خاصی حکاکی شده اند.

هامپی حاوی بسیاری از مجتمع‌های مختلف معبدی میباشد که در 1 منطقه وسیع توسط رودخانه پراکنده شده‌اند. تا چند سال پیش مردم محلی در مجتمع‌های معبد زندگی می‌کردند، اما از زمانی که این مجتمع‌ها در میراث جهانی یونسکو ثبت شد، مردم محلی مجبور به ترک این معابد شدند.

تخمین زده می‌شود که بیش از ۲۵۰۰ معبد و بنای یادبود در بیش از ۴۰۰۰ هکتار زمین از هامپی در میراث جهانی یونسکو ثبت شده میباشد. که هر کدام با دیگری تفاوت می کند. زیرا سه نوع معماری مختلف دارند. اول معماری کلی، دوم معماری هندو- اسلامی و سومی معماری نظامی مشابه برج ساعت میباشد.

نگاهی به تاریخچه هامپی

منطقۀ جغرافیایی بلاری، که هامپی در آن جای گرفته از نظر پیشینۀ تاریخی منطقه ای میباشد باستانی که پیشینه اش به دوران آشوکا پادشاه نیرومند هندوستان در سدۀ سوم پیش از میلاد می رسد چرا که 2 دستور از فرمانهای مشهور او در نزدیکیهای هامپی به دست آمده اند.

درکتیبه های شاهان محلی هند بین سده های ششم تا هشتم میلادی موسوم به چالوکیان بادامی هم به نام هامپی اشاره شده میباشد و از خود محوطۀ هامپی مهرهایی گلی از سدۀ دوم میلادی به دست آمده میباشد.

هامپی در سدۀ دهم میلادی به مرکزی تعلیماتی و مذهبی در زمان شاهان هندو مذهب کالیانا چالوکیاس تبدیل شد. درکتیبه های شاهان هویسالا، هم به هامپی اشاره شده میباشد.

شاهان مسلمان دهلی چندین بار به جنوب هند حمله کردند و طی هجوم آنها پادشاهی هویسالا و پایتختش دواراسامودرا، که در جنوب کارناتاکا بود نابود گردید و پس از آن حکومت هندو مذهب دیگری به نام کامپالی،Kampali درکارناتاکا شکل گرفت که پایتختش درفاصلۀ 33کیلومتری هامپی بود و پس از آن بود که امپراتوری ویجایاناگارا در سال1336م، از خرابه های پادشاهی کامپالی برخواست.

شهر هامپی بین سالهای 1565-1336میلادی و به وسیلۀ شاهان حکومت ویجایاناگار بنا شده و هر 1 از شاهان این دودمان بنایی را به آن افزوده اند و البته مهمترین سازه ها در دوران فرمانروایی کریشنا دوارایا بین سالهای 1530-1509 میلادی ساخته شده اند که بزرگترین فرمانروای دودمان بود.

محوطۀ هامپی1600یادمان تاریخی دارد که بیشتر آنها از  رسم هندوییسم هستند،ضمن این که چند نیایشگاه از رسم جایینیسم هم دارد و البته آرامگاهی از آن مسلمانان. سبک بیشتر سازه ها بر مبنای معماری دراویدی در جنوب هند میباشد که البته دارای عناصری از هنر پیشرفتۀ زمان پادشاهی هویسالا میباشد.

بهترین دوران برای بازدید از شهر هامپی

بهترین دوران برای بازدید از هامپی ماه اکتبر تا مارس میباشد (پاییز و زمستان). در ماه‌های فروردین و اردیبهشت شگفت گرم می‌شود و توصیه می‌شود که در فصول بارندگی نیز به آنجا نروید. فصل باران‌های موسمی در هامپی مشابه جاهای دیگر هند میباشد و از ماه خرداد تا شهریور طول می‌کشد. به‌تندی به شما توصیه می‌کنم که در فصل باران‌های موسمی به هند سفر نکنید.

در ابتدای ماه نوامبر یعنی 12، 13 و 14 آبان نیز یکی از مهم ترین فستیوال های شهر به مدت سه روز در هامپی برگزار می شود ، هزاران نفر از کلاه قرمزی‌ها با توریست‌ها، ستاره‌های بالیوود و محلی‌ها قاطی می‌شوند و از اجرای برنامه‌های رقص و آوازخوانی لذت می‌برند.

چگونه میتوان به شهر هامپی رفت؟

هامپی در شرق ایالت کارناتاکا در نزدیکی شهر هاسپت واقع شده ‌میباشد. نزدیک ترین شهر به هامپی شهر هوبلی ( Hubli ) میباشد که در دوری 160 کیلومتری آن واقع شده میباشد. با هواپیما می توانید از شهرهای دیگر هند همانند گوا به هابلی بروید که از این شهر نیز با تاکسی می توانید خیلی سریع به هامپی بروید. اما برای اینکار باید 1 توقف در بمبئی داشته باشید که ممکن میباشد سفرتان را پرهزینه تر کند.

اگر به دنبال سفری کم هزینه تر هستید، از هر شهری که خواستید به سفر هوایی بروید مقصد بنگالور را انتخاب کنید که 1 مقصد بین المللی تر میباشد. از بنگالور نیز می توانید با قطار به هامپی بروید که ارزانتر میباشد اما مدت دوران بیشتری را در راه خواهید بود. قطارها معمولا چند بار در هفته از شهرهای بنگالور، حیدر آبار و گوا به سمت هامپی می روند که باید در ایستگاه Hopset پیاده شوید که 13 کیلومتر از این منطقه دوری دارد. پس از آمدن به هاسپت می توانید با اتوبوس مسیر13کیلومتری را طی کنید و به شهر باستانی و با بزرگی هامپی برسید.

بازدید از هامپی چه مدت دوران طول می کشد؟

برای دیدن آثار دست کم به 3 روز دوران نیاز دارید و می توانید در اقامتگاه های موجود در هامپی اتاقی را برای خود کرایه کنید. برای دیدن آثار هم سه گزینه در مساوی شماست اگر با کمبود دوران مواجه نیستید برای بازدید از هامپی می توانید پیاده روی کنید و با تمرکزفکر بیشتری آثار را ببینید که البته در این حالت به زمانی بیش از 3 روز نیاز دارید و هم می توانید با دوچرخه به دیدن آثار بروید یا با موتورسیکلت کرایه ای محوطه را بگردید.

معرفی مهم ترین مکان های دیدنی در هامپی

1. معبد ویروپاکشا، پرستشگاه هندوها

یکی از معابد معروف تاریخی هند معبد ویروپاکشا نام دارد. معبد ویروپاکشا، پرستشگاهی در رسم هندوها میباشد که ساخت آن به قرن هفتم میلادی برمی گردد.

معبد ویروپاکشا متعلق به سریال تاریخی کارناتاکا میباشد. سریال ایی متشکل از معابد قدیمی انبوه از آئین هندو و جین. معبد ویروپاکشا از نظر معماری یکی از شاهکارهای پاتاکارال میباشد که در میان ویرانه های اطرافش و با وجود سالها در معرض تاخت و تاز قرار گرفتن، همچنان پا برجاست و در لیست میراث جهانی یونسکو قرار دارد.

این معبد دارای گوپورامها (درهای ورودی) بلندی میباشد که به راهروها و تالارهای متعددی می پیوندد. راهروهایی پوشیده از بناهای سنگی، دست جمله ها و مجسمه های سنگی که هر کدام داستانی از خدایان و الهه های هندو را در خود نگه داشته اند.

سقف درونی یکی از اتاقهای نیایشگاه ویروپاکشا با نقاشیهایی از اسطوره های هندی همانند زناشویی شیوا و پارواتی تزیین شده که البته از نظر زمانی نسبت به خود نیایشگاه جدیدتر میباشد. یکی از جذب های درون این نیایشگاه 1 فیل میباشد که اگر ده روپیه را در خرطومش بگذارید خرطومش را روی سر شما می گذارد و به نوعی حضور شما را گرامی می دارد!

سبک معماری تحیر انگیز این معبد از متداول ترین سبک های معماری جنوب هند میباشد، ساختمانی چند طبقه که پایین ترین طبقه بزرگترین طبقه آن میباشد و طبقه‌ها به ترتیب بالا رفتن کوچک تر می شوند اما از نظر شکل کامل مشابه طبقه زیرین هستند. این طبقه‌ها تا آمدن به بالاترین نقطه برج کوچک و کوچک تر می شوند. 2 طبقه پایین برج از سنگ و طبقه‌ها بعدی از خشت و ملات میباشد.

2. بازار هامپی

درگذشته در خیابانی که از معبد ویروپاکشا به سمت تپه مانتانژا به طول 1 کیلومتر منتهی می‌شد، بازاری پر رونق وجود داشت. در بازار هامپی در گذشته مردم به خرید و فروش الماس و سایر سنگ های با بها می پرداختند. در هر 2 جهت بازار، بقایای غرفه‌ها وجود دارد و تا همین اواخر، برخی افراد محلی این مکان را به منزل‌های خود تبدیل کرده و دوباره آن را به 1 بازار کوچک تبدیل کرده‌ بودند؛ اما وقتی که هامپی رسماً به عنوان یکی از مکان‌های میراث جهانی یونسکو اعلام شد، به ناچار همه آنجا را ترک کردند

3. نیایشگاه کریشنا در هامپی

نیایشگاه دیگر سریال نیایشگاه کریشنا، Krishna میباشد که البته از آن با نام بالاکریشنا،Balakrishna هم یاد می شود و در 1 کیلومتری ویروپاکشا قرار دارد،در مساوی نیایشگاه خیابانی میباشد که بازار بوده، منبع ذخیرۀ آب هم در همین بخش میباشد و نزدیک منبع ذخیرۀ آب تالاری عمومی برای نشستن مردم ساخته اند که از آن با نام مانداپا نام برده می شود.

در جنوب نیایشگاه کریشنا هم مجسمه ای از شیوا لینگا،Shiva Linga دیده می شود که در آب قرار دارد و در اتاقی مکعبی شکل میباشد. شیوا لینگا نمادی خلاصه شده از وجود و حضور شیوا ایزد هندو میباشد. کنار شیوا لینگا پیکره ای بزرگ و 6 متری از ناراسیمها، به شکل نیمی مرد نیمی شیر به چشم می خوردکه جلوه ای از حضور ویشنو برای از بین بردن اهریمن و سرانجام بخشیدن به بیچارگی در زمین میباشد.

4- مجسمه سنگی گاو نر

در سرانجام بازار هامپی، بر روی 1 سکوی 2 پله، شما 1 مجسمه بزرگ گاو را می‌بینید. 1 گاو نر عظیم‌الجثه که از سنگ تراشیده شده‌ میباشد. برای محافظت از این مجسمه 1 مقبره در اطراف آن ساخته شده میباشد.

5- معبد ویتهالا یا ویتالا در هامپی

تاثیر شاخص دیگر هامپی سریال نیایشگاه ویتهالا، میباشد که همراه بازار درون آن3 کیلومترگستردگی دارد و در شمال شرقی نیایشگاه ویروپاکشا جای دارد این نیایشگاه یکی از مهمترین و پیچیده ترین نیایشگاه ها در هامپی میباشد. نیایشگاه اصلی به شکل گردونه ای سنگی که 2 فیل آن را می کشند ساخته شده و به نمادی از شهر باستانی هامپی تبدیل شده میباشد.

6- اصطبل فیل ها

اصطبل فیلها نام بنای دیگری در سریال هامپی میباشد که دارای 11 اتاق مربع شکل میباشد. ورودی اصطبل تاق دار میباشد و روی ده تا از اتاقها گنبدهای آسان ای وجود دارد و نزدیک اصطبل فیلها محوطه ای موسوم به زنانه است که نام پارسی محوطه برای تماشاگر پارسی زبان زیاد جالب میباشد.

7- معبد راگوناتا مالیاوانتا (Raghunatha Malyavanta)

این معبد در اطراف 1 تخته‌سنگ بزرگ در تپه مالیاوانتا ساخته شده‌ میباشد، منزلگاه 1 زوج کشیش میباشد که دین خود را با موسیقی و سرود تمرین می‌کنند. این 1 مکان توریستی مشهور در هامپی برای تماشای غروب خورشید میباشد. خودرو‌ها و سه‌چرخه‌ها می‌توانند تا ورودی معبد بروند، بنابراین برای گردشگران تنبل این آسان‌ترین مکان برای بازدید میباشد.

8- لوتوس موقعیت

بنای دیگر سریال که بر مبنای معماری هندی- اسلامی و بر اساس طرحی هندسی با تاقهایی آویز دار ساخته شده میباشد لوتوس موقعیت نام دارد، این بنا کتیبه ندارد بنابراین زمان گذاری آن نیز دشوار میباشد. در واقع آمیزه ای از سبکهای گوناگون معماری به ویژه هندی- اسلامی میباشد و هدف از ساخت آن چندان روشن نیست احتمالا سالن شورا بوده میباشد.

 

منبع